موزه خصوصی بشرویه:
موزه خصوصی بشرویه که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۷ افتتاح شده است، از نخستین موزههای خصوصی ایران و جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی است که با همکاری بخش خصوصی در خانه تاریخی ملا عبدالله تونی، واقع در بافت تاریخی شهرستان بشرویه (محله میانده) ایجاد و راهاندازی شده است. این بنا که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، دارای بیش از ۲ هزار شی تاریخی است.
تاریخچه:
این بنا با معماری اصیل خانههای چهار ایوانی صفویه از جاهای دیدنی بشرویه محسوب میشود و زادگاه یکی از علمای بزرگ ایران در همین دوره به نام ملا عبدالله تونی بشروی بوده است که اجدادشان از اصفهان به بشرویه نقل مکان کرده بودند. ملا عبدالله تونی در این شهر دروس مقدماتی خود را خوانده و سپس به اصفهان بازگشته است. وی در مسیر رفتن به کربلا، در کرمانشاه فوت کرده و در همان جا نیز دفن شده است.
اتاقهای موزه خصوصی بشرویه:
اتاق زمستانی:
این اتاق دارای سقفی دوجداره بوده که سقف داخلی با رسمی بندیهای بسیار زیبا تزئین شده است. در حال حاضر در این اتاق لوازم روشنایی، کتابت و صحافی نگهداری میشود.
اتاق مهمانخانه:
این اتاق که ویژه مهمانان بوده، در داخل ایوان پاییز قرار گرفته و اکنون به فروشگاه موزه تبدیل شده است.
اتاق بادگیر:
بادگیر سازهای است که معمولا بر فراز اتاقی که در ضلع جنوبی بنا قرار داشته، ساخته میشده است. این سازه دارای شبکههایی است که جریان باد را به اتاق بادگیر هدایت میکند. بادگیر موزه خصوصی بشرویه مرتفع بوده و دارای هفت شبکه است. در حال حاضر، از اتاق بادگیر برای نگهداری انواع قفل و کلید، ادوات جنگی، زیورآلات، ظروف نقشدار و انواع سکههای مختلف استفاده میشود.
مطبخ:
در مطبخ موزه خصوصی بشرویه، علاوه بر پخت غذا، پخت نان نیز صورت میگرفته است. در حال حاضر، این مطبخ، محل نگهداری لوازم آشپزی و انواع قاشقها است.
اتاقچه:
اتاق کوچکی جنب مطبخ است که برای تهیه خمیر از آن استفده میکردند و اکنون انواع سماورهای ذغالی و لوازم تهیه چای در آن نگهداری میشود.
اتاق پژوهش:
در این مکان کلیه کتابها و منابعی که مربوط به بشرویه هستند و کتبی که اهالی بشرویه تالیف نمودند، جهت امور تحقیقاتی نگهداری میشوند.
در کل، اشیا به نمایش گذاشته شده در موزه خصوصی بشرویه شامل دستهبندیهای زیر می شوند:
- لوازم آشپزخانه و انواع قاشقها
- لوازم صحافی و کتابت
- لوازم روشنایی
- انواع قفلها، زنگولهها و ادوات جنگی
- سکهها و زیور آلات
- علاوه بر موارد فوق، سفالینههایی از دوران قبل از اسلام و سکههایی از دوران ولایت عهدی امام هشتم و... نیز در این موزه نگهداری میشوند.
موزه مشاهیر ومفاخر ملی بیرجند:
موزه مشاهیر و مفاخر ملی بیرجند در تاریخ ۱۳۸۲ در خانه تاریخی پردلی مورد بهرهبرداری قرار گرفت و امروزه بهعنوان یکی از جاهای دیدنی بیرجند، میزبان گردشگران است. طبقه فوقانی موزه به آثار مفاخر و مشاهیر قرون هفتم تا دهم هجری شمسی و طبقه همکف آن به آثاری از قرن دهم تا سیزدهم هجری شمسی اختصاص یافته است. در این موزه مجموعهای از زندگینامهها، اسناد و نسخ خطی، تألیفات، نشانهای ملی، علمی و ادبی، لوحها، عکسها و لوازم شخصی بزرگان علمی و فرهنگی این خطه از ایران زمین، به نمایش گذاشته شده است. هدف از ایجاد این موزه، یادکردی از چهرههای ماندگار و اندیشمندانی است که تمامی عمر خویش را صرف تحقیق و پژوهش برای تمام عصرها و نسلها کردهاند.
موزه آب قاین:
موزه آب قاین در آبان ماه سال ۱۳۸۶ در یک آبانبار تاریخی افتتاح شد. این آبانبار در انتهای کوچه سنگی که بازار قدیم در آن واقع بوده است، قرار دارد و از قنات (کهناب) آبگیری میشد. بنای آبانبار دارای کلیه قسمتها و مشخصههای اصلی آبانبارها است و راهپلهی آن به پاشیر منتهی میشود. با توجه به پوشش آبانبار و شواهد تاریخی موجود، بنای آبانبار به دوره تیموری تعلق دارد. در این موزه که تنها موزه آب در این استان و از جاذبه های گردشگری قاین بهشمار میرود، میتوان با شاهراههای آبی در دورههای تاریخی مختلف آشنا شد و مجموعهای از تصاویر مرتبط به تاسیسات آبی (سدها، آبانبارها، قنوات)، وقفنامهها و بسیاری موارد دیگر مرتبط با آب را خواهید دید.
